Werkgevers in de vollegrondsgroenteteelt hebben hun Poolse werknemers hard nodig. Daarom doen ze er alles aan om ze te behouden. Bijvoorbeeld door te investeren in opleiding en ontwikkeling. Poolse werknemers voelen zich hierdoor gewaardeerd en zijn meer betrokken bij het bedrijf. Dus wordt de kans dat ze blijven groter!
Jola Criens, zelf van Poolse komaf, is in 2011 haar trainingsbureau gestart, genaamd de ‘personeelstrainer’. Naast taaltrainingen en veiligheidstrainingen, biedt zij een training aan voor Poolse teamleiders en meewerkend voormannen. De training staat bij werkgevers volop in de belangstelling en wordt goed ontvangen.
Waarom ben je gestart met het trainen van Poolse teamleiders/meewerkend voormannen?
Jola: “Stel, je hebt een goede werknemer. Na een paar jaar wordt diegene een meewerkend voorman. Maar de vaardigheden die nodig zijn om mensen aan te sturen en te instrueren heeft diegene nooit geleerd. Dat doe ik tijdens de training. Ik leer ze instrueren, aanspreken, feedback geven, communiceren en (samen)werken. Volgens de juiste Nederlandse werkwijze. De Poolse, vaak strenge en bazige, wijze van werken bevalt Nederlandse werknemers niet. Die denken dan: gisteren was je nog mijn collega, vandaag zit je hier tegen me te schreeuwen. Dat bevordert de samenwerking zeker niet en vaak escaleert het. Omdat de werkgever de Poolse taal niet begrijpt, weet die vaak niet eens waar het over gaat en waarom werknemers vertrekken. Ik geef Poolse werknemers die doorgroeien naar meewerkend voorman de basisvaardigheden om de groep aan te sturen en leer ze de situaties op de werkvloer zachter maar evengoed efficiënt op te lossen.”
Waarom is het nodig om personeel te trainen?
Jola: “Omdat de arbeidsmarkt in Nederland in een rap tempo verschuift. Buitenlandse werknemers hebben veel meer mogelijkheden om te ‘shoppen’. Nederlandse werkgevers lopen hierdoor bakken met geld mis. Ze raken de juist ingewerkte mensen kwijt. Die gaan aan het werk in andere sectoren, waar ze het beter (denken te) hebben. Werkgevers moeten een nieuwe denk- en werkwijze leren: personeel binden! Daarmee investeer je als werkgever ten slotte in je eigen bedrijf en je toekomst. En je bespaart veel geld. Iedere werknemer is ook mens. Dat moeten we niet vergeten. Buitenlandse werknemers voelen zich hier vaak alleen en eenzaam. Zodra jij je personeel gaat (om)scholen, ziet men dat als een investering in de gezamenlijke toekomst. Dit brengt rust en vertrouwen met zich mee. Poolse of Roemeense werknemers nemen hun cultuur en de gewoontes uit het land van herkomst mee. Ook hun onzekerheden. De opleiding helpt om onzekerheden weg te nemen. Buitenlandse werknemers zien het als een teken van de waardering en wat voor u misschien niet duidelijk is: een teken dat ze slim zijn! Men is ontzettend trots op het moment dat iemand hem/haar de cursus Nederlandse taal, een leiderschapscursus of BHV in het Pools aanbiedt. Het draagt bij aan de betrokkenheid bij de organisatie. Als iedereen zich onderdeel van het team voelt kun je op lange termijn denken. Als ik weet welke problemen er op de werkvloer spelen, kom ik graag met oplossingen. Die blijken nuttig te zijn. Men is altijd heel dankbaar en voelt zich geholpen, zowel de buitenlandse werknemers als de werkgevers. Een mooiere job bestaat niet!”
Jola Criens is 40 jaar jong, woonachtig in Limburg en heeft in Nederland de hbo-opleiding ‘Personeel en arbeid’ gevolgd. Zij komt uit Polen, maar woont al de helft van haar leven in Nederland. Jola is moeder van Bart en bonusmoeder van Sven en Lars. Zij is naar Nederland gekomen vanwege het werk van haar toenmalige Poolse vriend. Hij is teruggegaan maar Jola heeft besloten te blijven. Woorden die haar op het lijf zijn geschreven zijn: ‘Spontaan en gedreven’.
Jola: “Nederland is een vrij land. Hiërarchie en status spelen bijna geen rol. Dat is anders dan in Polen, waar men dit wel belangrijk vindt. Mensen in Nederland zijn vrij, letten op zichzelf in plaats van op een ander en laten een ander in zijn/haar waarde. Ik wist vrij snel dat ik hier wilde blijven. Door goed te luisteren naar de tv en radio, ben ik de taal gaan leren. Na acht maanden kon ik een redelijk woordje Nederlands.”
Wat is jouw ‘kenmerk’?
Jola: “Een persoonlijke benadering. Ik praat met de MENS, niet met de werknemer of werkgever. Ik stel me professioneel op, maar zorg er ook voor dat de werknemers geen ‘hoge drempel’’ ervaren. Ze vertellen me vaak heel veel. Koppel dit terug aan de werkgever, zodat ze er iets mee kunnen. Ik begrijp dat werkgevers het druk hebben, maak duidelijke afspraken met hen en vraag wat ze concreet willen bereiken. Ik neem het werk uit hun handen. En dan ook echt hè. Het tweede wat ik erg belangrijk vind: afspraak is afspraak! Dus ik durf ook een nee te zeggen als het nodig is.”
Hoe wordt je omschreven door je klanten?
Jola: “De meeste noemen me ’een pittige tante’. Dat mag. Verder heb ik altijd een leuke klik met de klanten. Ik behandel ze meer als vrienden dan als klanten. Men zegt dat ik oplossingsgericht en behulpzaam ben. Ik vind het fijn dat klanten weten dat ik er voor ze ben.”
Maak de zin af: “Ik ben pas echt tevreden als…………”
“Mijn klanten het ook zijn. Dat zijn ze gelukkig na zeven jaar nog allemaal, dus ik ben ook een tevreden mens.”
Waar vraagt de markt op dit moment veel om?
Jola: Mijn TOP DRIE trainingen was al snel heel duidelijk: cursus Nederlands, Poolse teamleider en veiligheidstrainingen. Daarbij geef ik drie keer per maand workshops aan Nederlandse werkgevers. Daarin kunnen ze al hun vragen stellen en hier krijgen ze gerichte antwoorden op.
Veiligheid wordt vaak onderschat. Polen zijn heel creatief. Ze passen vaak zelfbedachte oplossingen toe en dat zorgt weleens voor onveilige situaties. Mijn trainers leggen de regels uit, maar we gaan ook nog een stap verder. We zorgen ervoor dat men de één daagse BHV-cursus in een eigen taal krijgt. Eerste hulp en blustechnieken komen altijd van pas. Zeker als de Nederlandse VN’ers vaak op een andere locatie werken. Als er paniek uitbreekt schakelen werknemers over op hun eigen taal, ook al spreken ze goed Engels.”
Waar sta jij over vijf jaar?
“Ik zie een verandering op de arbeidsmarkt. Daarom ben ik niet alleen met/voor Poolse werknemers bezig, maar ook Roemenen en Bulgaren. Hierin hoop ik over vijf jaar net zo geslaagd te zijn.
Wanneer jij meer wilt lezen over haar aanpak, kijk dan op mijn website www.personeelstrainer.nl. Heb je vragen? Neem contact op met Hans Schilders via e-mail [email protected] of telefonisch 06 – 30601425.